Kontynuacja prac nad rewizją rozporządzeń koordynacyjnych
We wtorek 3 września w ramach Komisji EMPL odbyły się wysłuchania i debaty z dwiema kluczowymi osobami dla
rewizji rozporządzeń o koordynacji ubezpieczeń społecznych 883/2004 oraz 987/2009. Chodzi o
Joosta Korte, holenderskiego Dyrektora Generalnego DG EMPL Komisji Europejskiej oraz Komisarz ds. zatrudnienia Marianne Thyssen. Po wysłuchaniach odbyło się spotkanie koordynatorów poszczególnych frakcji politycznych. Postanowiono na nim, aby kontynuować prace na podstawie istniejącego już kompromisu poszczególnych instytucji UE. Nie oznacza to jednak, że zakończenie prac nad rewizją jest „tuż za rogiem”.
Presja Komisji Europejskiej
Z wysłuchania obojga urzędników wynika, że w Komisji istnieje duże "ciśnienie" na jak najszybsze zamknięcie tego
dossier. M. Thyssen przypomniała też, że koordynacja unijnych systemów zabezpieczenia społecznego jest elementem
sine qua non dla unijnej mobilności pracy i usług. Bez niej swobodny przepływ osób i usług nie byłby możliwy. Komisarz oceniła, że wstępne porozumienie osiągnięte przez w marcu 2019 r. przez Prezydencję Rumuńską sprawiło, że jedynie 2 rozdziały negocjacji pozostały jeszcze częściowo nieuzgodnione. Chodzi o prawodawstwo właściwe oraz zabezpieczenie społeczne dotyczące pracowników migrujących i transgranicznych. Jak pokazały oba spotkania, argument o zasadności szybkiego procedowania rewizji podziela również większość posłów Komisji EMPL PE (z istotnymi wyjątkami – np. posła D. Radtkego z EPP). Presji tej nie wyczuwa się natomiast wśród urzędników Prezydencji Fińskiej.
Trzy opcje rewizji „na stole”
Podczas wysłuchań i debat przypomniano o
trzech możliwościach prowadzenia dalszych prac nad rewizją:
- rozpoczęcie prac „od nowa” (co do zasady jest to zgodne z zasadą tzw. dyskontynuacji prac w PE – projekt nie uchwalony w danej kadencji „przepada”, z zastrzeżeniem innej decyzji tzw. Konferencji Przewodniczących, o której poniżej);
- oparcie się na sprawozdaniu posła Balasa z 11 grudnia 2018 r. – sprawozdanie to zawierało propozycje dyskusyjne z punktu widzenia swobód rynku wewnętrznego UE, zwłaszcza w obszarze pracy w dwóch lub więcej państwach członkowskich – art. 13 rozporządzenia 883/2004. Praktycznym minusem tego rozwiązania jest również brak reelekcji G. Balasa do nowego Parlamentu;
- oparcie się na wstępnym uzgodnieniu instytucji UE, przyjęte 19 marca 2019 r., wspominane przez Komisarz Thyssen. Część debatujących wskazała, iż rozwiązanie to byłoby najkorzystniejsze z punktu widzenia jakości legislacji. Ich zdaniem tekst tego porozumienia zawiera najwięcej już uzgodnionych między instytucjami rozwiązań.
Podczas obu wysłuchań wskazano również sprawozdawczynię projektu rewizji w dalszych pracach nad nim. Wybrano nią
Gabriele „Gabi” Bischoff (Niemcy, S&D), zaś tzw. „sprawozdawcami-cieniami” zostali Jeroen Lenaers (EPP, Holandia), Dragos Pislaru (RenewEurope [dawne ALDE], Rumunia), Katrin Langensiepen (Zieloni, Niemcy), Elżbieta Rafalska (ECR, Polska), France Jamet (I&D Group, Francja) oraz Marc Botenga (GUE, Belgia).
To jeszcze nie czas na szampana na Polach Elizejskich
W bardzo ciekawej debacie
Komisarz Thyssen posłużyła się kolarską metaforą, wskazując, że prace nad rewizją są jak wieloetapowy wyścig kolarski i oceniła, że jesteśmy tak naprawdę przed ostatnim etapem prac. Również w sportowym, ale dotyczącym raczej górskich wędrówek duchu wypowiedziała się
G. Bischoff – jej zdaniem, w istocie jesteśmy już blisko końca, trzeba jednak dokładnie przygotować „atak szczytowy” i zakończyć prace. Z przedmówczyniami polemizował
J. Lenaers, który pozostając przy „kolarskich” porównaniach ocenił, że to jeszcze nie ostatni etap Tour de France, na którym szampanem celebrować można ostateczny sukces. Należy raczej skoncentrować się tylko i wyłącznie nad spornymi kwestiami, tak, aby w duchu kompromisu i bez wymyślania na nowo (kolarskiego) koła wspólnie (czytaj: w duchu osiągniętego szerokiego kompromisu) sprawnie przejechać linię mety.
Sporne kwestie w rozporządzeniach
Istotne kwestie podniosły w debacie Elżbieta Rafalska oraz przewodnicząca Komisji EMPL,
Lucia Ďuriš Nicholsonová (ECR, Słowacja). E. Rafalska przypomniała o dwóch wciąż spornych rozdziałach negocjacyjnych. Skoncentrowała się w szczególności na tym dotyczącym ustawodawstwa właściwego i zgodziła się z J. Lenaersem, że przed negocjującymi jeszcze dużo pracy w tym zakresie, z uwagi zwłaszcza na rozbieżności między państwami członkowskimi. Oceniła również, że kryteria dotyczące siedziby przedsiębiorstwa delegującego muszą zostać odpowiednio określone. W przeciwnym wypadku doprowadzą do negatywnych skutków zarówno dla przedsiębiorców, jak i dla pracowników (prowadząc do ubezpieczania ich niekoniecznie w miejscu rzeczywistej siedziby przedsiębiorcy delegującego). Komisarz Thyssen szeroko odniosła się do tej oceny, wskazując, że istnieje w tym zakresie przestrzeń do dyskusji (publicznie, na forum Komisji zaproponowała jej nawet dwustronne spotkanie w tym względzie) i zachęcając do proponowania rozwiązań, które byłyby „możliwe do zrealizowania i sprawiedliwe”.
Do podniesionej również przez E. Rafalską kwestii potencjalnej,
obligatoryjnej notyfikacji oddelegowania pracownika jeszcze przed rozpoczęciem pracy nawiązała również L. Ďuriš Nicholsonová. M. Thyssen odpowiedziała, że w ostatnim etapie prac przewidziano w tym względzie sporo wyjątków i stwierdziła, że tutaj również jest przestrzeń do dalszych negocjacji – tak, aby nie nakładać niepotrzebnych ciężarów, w tym również na delegujących przedsiębiorców (zwłaszcza na tych, którzy wysyłają pracowników za granicę na krótkie okresy).
Po decyzji koordynatorów - czas na „zielone światło” od Konferencji Przewodniczących PE
Po wysłuchaniu Komisarz Thyssen odbyło się
spotkanie koordynatorów poszczególnych frakcji politycznych. Zdecydowano podczas niego, że Komisja EMPL zarekomenduje w imieniu PE prowadzenie prac nad rewizją w oparciu o wstępne porozumienie instytucji UE z 19 marca br. Aby to stanowisko zostało oficjalnie przyjęte przez Parlament, konieczna jest decyzja tzw. Konferencji Przewodniczących – tj. przewodniczących poszczególnych frakcji w Parlamencie. Odbędzie się ona, pod kierownictwem A. Tajaniego, w drugiej połowie września. Pozytywne rozstrzygnięcie sprawi, że nad niedokończonym w poprzedniej kadencji projektem będzie można pracować również w nowym parlamentarnym rozdaniu. Wobec (prawie) jednomyślności stanowisk, należy oczekiwać podjęcia prac właśnie na podstawie tego dokumentu.
Marcin Kiełbasa
Zdjęcie:
Eric Vidal, © European Union 2019. Źródło: EP
