03 marca, 2022

Powszechna mobilizacja w UA a obowiązki polskiego pracodawcy / zleceniodawcy

Ogłoszona w dekrecie Prezydenta Ukrainy z ub. tygodnia mobilizacja nie tworzy żadnych prawnych obowiązków po stronie polskich firm zatrudniających obywateli Ukrainy (nie dotyczy bowiem poboru do Wojska Polskiego).

Obywatele Ukrainy, w tym ci, którzy mieszkają w Polsce i otrzymują takie wezwania, są zobowiązani stawić się do służby wojskowej (pod rygorem odpowiedzialności karnej). Jednakże, dotyczy to jedynie tych osób, które otrzymały pisemne wezwania, aby osobiście stawić się w jednostce wojskowej. Zatem pojawiające się w przestrzeni publicznej wskazania, aby nie czekać na wezwanie, lecz samemu zgłaszać się w jednostkach, nie mają wiążącej mocy prawnej. Ponadto, obowiązek stawiennictwa w danej jednostce wojskowej powstaje jedynie po osobistym odbiorze wezwania i własnoręcznym podpisie (podpis domownika złożony w nieobecności obywatela Ukrainy - nie będzie wystarczający w takim wypadku).

W dekrecie Prezydenta V. Zełeńskiego (nr 69/2022) jest wiele wyjątków od poboru (wyłączeń podmiotowych).

Warto sprawdzić, czy Państwa pracownicy nie znaleźli się wśród nich. Wyjątki od obowiązkowej służby wojskowej - poboru, zgodnie z art. 23 ustawy (pominąłem część o osobach zatrudnionych w organizacjach ochrony państwa itp.):
  •  osoby wykonujące służbę w czasie mobilizacji lub wojny w innych niż wojsko organach władzy państwowej
  • osoby uznane przez komisję lekarsko-wojskową za tymczasowo niezdolne do służby- do 6 miesięcy od orzeczenia;
  • mężczyźni i kobiety, którzy mają na utrzymaniu co najmniej troje dzieci do 18 r.z.
  • osoby samotnie wychowujące dziecko/dzieci
  • rodzice lub opiekunowie niepełnosprawnego dziecka- grupa A, jeśli dziecko nie ukończyło 18. r.ż.
  • rodzice lub opiekunowie niepełnosprawnego dziecka, jakie ma jakiekolwiek wady funkcjonowania organizmu w stopniu III lub IV oraz ograniczenie aktywności życiowej jakiejkolwiek kategorii w stopniu II-III;
  • rodzice lub opiekunowie niepełnosprawnego dziecka w stopniu I lub II, do ukończenia przez dziecko 23 roku życia;
  • opiekunowie lub rodzice zastępczy dzieci do 18 roku życia;
  • opiekunowie stali osób, które zgodnie z ustawą wymagają opieki, w razie braku innych osób mogących tę opiekę sprawować;
  • parlamentarzyści;
  • pracownicy organów kierownictwa wojskowego;
  • studenci i doktoranci studiów wyższych, asystenci - stażyści, aspiranci i doktoranci;
  • pracownicy naukowi i naukowo- dydaktycznie szkolnictwa wyższego i organizacji naukowych, mający stopień naukowy;
  • mężczyźni lub kobiety, których najbliższe osoby zginęły lub zaginęły w trakcie operacji antyterrorystycznych.
W razie chęci powrotu do Ukrainy pracowników obywatelstwa ukraińskiego najlepszym rozwiązaniem na gruncie prawa polskiego jest udzielenie urlopu bezpłatnego. Pozwala to na tymczasowe zawieszenie wzajemnych zobowiązań stron bez rozwiązywania stosunku pracy. Jednocześnie – daje podstawę do zatrudnienia innego pracownika na zastępstwo.   dr Marcin Kiełbasa, dr Marek Benio

MOŻE CI SIĘ PODOBAĆ